Van reactief naar proactief

Van reactief naar proactief

“Het Nederlandse zorgstelsel is reactief ingesteld, in plaats van proactief.” Deze zin hoorde ik ooit in een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer.

En dit is een groter probleem dat we denken. Zeker als we naar bijvoorbeeld begrotingen kijken, zien we alleen maar de (vermoedelijke) bedragen. Maar wat we vergeten is dat bijvoorbeeld bezuinigingen op de zorg vaak kunnen leiden tot bijkomende kosten, die je vaak niet ziet in die begrotingen. Maar ze zijn er wel. Om hoeveel kosten gaat het? Over de kosten van ontoegankelijk onderwijs weet ik dat die tussen de € 50.000 en de € 100.000 bedragen pér kind dat niet naar school kan. Kosten die komen doordat bijvoorbeeld ouders minder werken, uitkeringen en ander overheidshandelen.

Met de zoveelste bezuiniging op het onderwijs en het zoveelste fooitje om met een veel te laag bedrag mensen aan het werk te helpen, zelfs in een tijd waarin veel wordt geklaagd over personeelstekort, houdt het demissionaire kabinet dit denken in stand. Maar dit is niet langer houdbaar en vraagt om lef. Ik snap wel dat veel politici er huiverig van worden. Zo werd in de begroting van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor het jaar 2023 € 8 miljoen ter beschikking gesteld aan gemeenten om mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. Volgens de monitor arbeidsparticipatie arbeidsbeperkten van het UWV waren er rond die tijd ongeveer 100.000 mensen uit de Wajong, de WIA en het doelgroepenregister beschikbaar voor werk. Daar mag wat mij betreft wel een miljard voor worden vrijgemaakt. Veel? Ja, maar personeelstekort bestrijden en emancipatie bevorderen mogen wel wat kosten van mij. Bovendien vallen andere kosten juist dan weer weg en krijgt de Staat ook weer inkomsten. En dus is die € 1 miljard toch veel minder erg. Klinkt alsof ik mensen nu behandel als een zak geld, maar ik doe dit omdat ik ook mensen die zich verschuilen achter “er is te weinig geld” wil gaan prikkelen om hun manier van denken te veranderen.

Goedkoop is duurkoop.

Gelukkig zijn er mensen die het belang van proactief optreden wél inzien. Zo maken werkgevers in toenemende mate gebruik van arbeidspsychologen om de gezondheid van hun werknemers beter te verzorgen en verzuim tegen te gaan, onder meer omdat de wachtlijsten voor hulp lang zijn, en mensen met een burn-out vaak ook lang wegblijven.

Met de app SpectrumAssist wil ik daar ook een bijdrage aan leveren. Dit door ervoor te zorgen dat werkgever en werknemer snel de informatie kunnen krijgen die in hun persoonlijke situatie van belang is (bijvoorbeeld tips over het onderlinge contact en vroegsignalering). Ook willen wij gebruikers helpen om snel te verwijzen naar de juiste hulpverlener zodat de juiste type hulp sneller verleend kan worden.